Tegenwoordig zitten kinderen vaker en langer achter een beeldscherm dan vroeger, maar gek is dat natuurlijk niet met de snelle ontwikkeling van tablets en smartphones. Daarnaast wordt op veel scholen ook digitaal lesgegeven, wat dagelijks zorgt voor extra ‘schermtijd’. Maar hebben jonge kinderen dan ook meteen een beeldschermverslaving? En hoe herken je dat eigenlijk?
Het verschil tussen beeldschermgebruik en beeldschermverslaving
Uit onderzoek onder jongeren blijkt dat zij zo’n 6 tot 7 uur per doordeweekse dag achter een scherm zitten. Hieronder vallen de schermuren voor ontspanning, school en eventueel werk. In het weekend brengen jongeren zo’n 5 uur per dag door achter een beeldscherm. Naast schoolwerk gebruiken ze beeldschermen voor het kijken van video’s en series, om te appen en videobellen en om te gamen.
Over het algemeen geldt voor deze jongeren, en ook voor basisschoolkinderen, dat er geen sprake is van beeldschermverslaving. Volgens de auteurs van het boek ‘Internetverslaving’ is maar een heel klein deel van de jonge kinderen daadwerkelijk beeldschermverslaafd en is het overgrote deel bezig met wat kinderen altijd doen ‘erbij horen, communiceren over ‘niets’ en tijd voor zichzelf, maar dan op een andere, nieuwere, manier zoals onze generatie dit vroeger deed.
Uit een ander boek, ‘De schermwijzer’, blijkt ook dat het vaak niet gaat om hoe lang je kind achter een scherm zit, maar of deze schermtijd voor iets anders gaat. Zegt je kind afspraken af, spijbelt het om te gamen, gaat het niet meer sporten om series te kunnen kijken, kan hij of zij zich slecht concentreren en gaat dit al langere tijd zo: ja, dan kan er sprake zijn van beeldschermverslaving en is het slim om op zoek te gaan naar hulp, bijvoorbeeld van een kindercoach.
Hoe begeleid je de schermtijd van je kind en vermijd je beeldschermverslaving bij jonge kinderen?
Volgens Jodi Gold, een Amerikaanse kinderpsychiater, is het verstandig om je kinderen van jongs af aan te begeleiden in het gebruiken van beeldschermen en het internet. Internet is de toekomst, dus je kind weghouden van een beeldscherm is niet handig als je wilt dat het goed voorbereid de digitale wereld in gaat. Een paar tips die zij meegeeft zijn:
- Geef het goede voorbeeld. Als jij zelf de hele dag achter je telefoon zit, maar je kind vraagt om buiten te gaan spelen of iets anders te gaan doen dan gamen, dan werkt dat natuurlijk averechts.
- Kijk af en toe mee en ga open het gesprek aan over wat je kind online doet en kan tegen komen. Blijf communiceren en weet wat je kind online doet en, niet in de laatste plaats: laat hem of haar weten dat jij er altijd bent als er online iets naars heeft plaatsgevonden.
- Benadruk goed online gedrag om online pesten tegen te gaan en om je kind te behoeden voor het versturen van ongewenste foto’s en het aan te gaan van verkeerde contacten.
- Maak afspraken over beeldschermgebruik, zoals geen telefoon bij het eten, bij het maken van huiswerk of in bed. Geen wachtwoorden en persoonlijke gegevens delen en vanaf een bepaalde tijd in de avond geen beeldscherm meer (zodat je kind rustig in slaap kan vallen).
Beeldschermverslaving bij jonge kinderen? Doe de check
Weet je niet zeker of je kind verslaafd is aan een beeldscherm, of daarnaar neigt? Deze 9 signalen duiden op een (toekomstige) verslaving
- Verlies van interesse in ander bezigheden
- Gefixeerd zijn op enkel het beeldscherm, je kind kan aan niets anders meer denken
- Verlies van controle, je kindje kan maar moeilijk stoppen
- Terugtrekken, je kindje raakt gefrustreerd als hij of zij niet met een schermpje bezig kan zijn
- Liegen, je kindje gebruikt een schermpje stiekem en liegt hierover
- Vluchtgedrag, wanneer het kind een slechte dag heeft kan het enkel blij worden door achter een schermpje te kruipen
Kindercoach inschakelen bij beeldschermgebruik
Is er thuis vaak ruzie omtrent beeldschermgebruik? Of hikt je kleintje echt al tegen een serieuze beeldschermverslaving aan? Schakel dan een kindercoach in. Hij of zij kan je helpen richting te geven, regels op te stellen en een nieuwe invulling te geven aan jullie vrije tijd. Waar wordt je kindje nou echt blij van? Kijk naar de soort spelletjes of activiteiten die hij of zij uitvoert op de laptop of iPad. Hier kun je al veel uit halen. Een kindercoach kan hierbij helpen.
Inez Bloem is allround jeugdcoach en begeleidt kinderen en hun ouders bij uiteenlopende vragen en problemen. Afhankelijk van het kind, de ouders en de hulpvraag zet ze verschillende tools en technieken in. Buitensporig beeldschermgebruik is voor het kind soms een vlucht en kan ontstaan zijn doordat hij/zij gepest wordt, geen aansluiting vindt bij andere kinderen, of doordat het kind verdriet voelt om bepaalde redenen. Inez Bloem gaat hiermee aan de slag en coacht niet alleen rondom beeldschermgebruik, maar ook bij uitdagingen als:
- Gefrustreerde en boze kinderen
- Kinderen van gescheiden ouders
- Leren vriendjes/vriendinnetjes te maken
- Onzekerheid wegnemen
- Verdriet door verhuizing, gescheiden ouders of door verlies
- Kinderen met autisme
- Hoog sensitieve kinderen
- Kinderen met problemen in gedrag of communicatie
Ga het gesprek aan met je kind
Het gesprek aangaan is het allerbelangrijkste, geeft ook Inez Bloem aan. Dus niet direct de strijd aangaan, de iPad wegpakken of straf geven. Probeer eens uit te zoeken waar de behoefte aan zoveel schermtijd vandaan komt. Inez heeft 5 gratis tips die je kunt downloaden om een goed gesprek aan te gaan met je kind of tiener. Deze tips kun je hier downloaden. Je zit verder nergens aan vast en daarnaast is het een laagdrempelige manier om alvast met Inez en haar diensten kennis te maken.
Klachten waar een kindercoach nog meer bij kan helpen
Kindercoaches kunnen jou en je gezin niet alleen helpen bij beeldschermgebruik en/of beeldschermverslaving. Ze kunnen bij diverse klachten adviseren en begeleiden: onzekerheid, faalangst, stress, angst, pesten, perfectionisme, verdriet, gescheiden ouders, geen zin in school, geen vriendjes/vriendinnetjes, liegen, concentratieproblemen, positief (leren) denken, slaapproblemen, bed plassen, een laag zelfbeeld, driftbuien, een (naderende) verhuizing, hoog sensitiviteit, eenoudergezin, verlies (van ouders of familieleden), prestatiedrang en ADHD.
Heb jij zelf wel eens een kindercoach ingeschakeld? Laat voor hem of haar een review achter op ons platform!