Een miskraam is een ingrijpende gebeurtenis. Of het nu een miskraam is in de eerste weken van je zwangerschap of als je al langer onderweg bent, er zijn vast een aantal dingen die je wilt weten. Wat kan een miskraam veroorzaken? Kan een miskraam door stress ontstaan? Wat zijn de symptomen van een miskraam? Op deze vragen, en nog vele anderen, krijg je antwoord in dit blogartikel.
Een miskraam herkennen
Een miskraam herkennen is niet altijd makkelijk. In enkele gevallen heb je misschien nog niet eens door dat je zwanger bent, dan ervaar je plotseling bloedverlies en verlies je het vruchtje in de eerste weken van je prille zwangerschap. Er volgt gewoon weer een menstruatie terwijl je misschien niet eens door had dat je zwanger was. Telt een miskraam als menstruatie? Als het zo vroeg is dat je nog niet eens wist of je zwanger was, is het eigenlijk ook te vroeg om echt van een miskraam te spreken. Je kunt dan nog niet eens echt spreken van een zwangerschap. Het kan zijn dat een eicel bevrucht is. Maar dan is er iets fout gegaan met de innesteling of met de eerste celdeling. En dan komt je menstruatie, eventueel iets overtijd, alsnog gewoon opzetten. Dat komt bij 50% tot wel 90% van de bevruchte eicellen voor.
Wat gebeurt er in je lichaam tijdens een miskraam?
Je baarmoeder trekt samen, waardoor er een miskraam ontstaat. Je lichaam stoot dan het zwangerschapsweefsel uit. Dit gaat gepaard met baarmoederkrampen die lijken op menstruatiepijn. De pijn komt af en aan opzetten, meestal met een paar minuten rust ertussen. In totaal kan dit proces een paar uur duren. Door het samentrekken zorgt je lichaam ervoor dat het vruchtje uit je lichaam gedreven wordt. Je verliest bloed, zwangerschapsweefsel en soms ook stolsels. Wanneer je lichaam alles losgelaten heeft, nemen het bloedverlies en de buikpijn geleidelijk af. In de periode erna, tot zo’n 10 dagen, kan er nog steeds sprake zijn van bloedverlies en lichte buikpijn.
Risicofactoren miskraam
Een fout in de aanleg van de cellen komt vaker voor dan je denkt, dit zorgt dan voor een miskraam. Het ligt dus niet aan jou. Omdat je lichaam herkent dat de aanleg aan het begin niet goed heeft plaatsgevonden, ruimt je lijf het vanzelf op, zodat het geen kans van leven heeft. Dit lijkt cru, maar het is de natuur die van jouw lichaam zo’n magisch apparaat heeft gemaakt zodat het vanzelf z’n werk doet.
Je lichaam herkent een miskraam niet altijd, waardoor je er pas bij een echo achter komt dat het vruchtje gestopt is met groeien of niet meer leeft. Dit heet een missed abortion.
Risicofactoren die de kans op een miskraam vergroten:
- Overgewicht
- Stress
- Onverwerkt trauma
- Roken
- Alcoholmisbruik
- Leeftijd boven de 35 jaar
- Medicijngebruik
- Onbehandelde medische problemen
Miskraam cijfers Nederland
Ongeveer 20.000 vrouwen per jaar in Nederland krijgen een miskraam. Er worden ongeveer 200.000 baby’s geboren. Dat betekent dus 1 op 10 zwangerschappen in een miskraam eindigt.
De symptomen van een miskraam
Een miskraam verloopt bij iedereen anders, maar er zijn vier symptomen die vaak voorkomen bij een miskraam:
- Bloedingen: wanneer het vruchtje loslaat ontstaan er bloedingen. Dit kan in een keer heel hevig zijn, of meerdere bloedingen verdeeld over een langere periode.
- Pijn en krampen: het loslaten van het vruchtje kan pijnlijk aanvoelen. Deze krampen kunnen ervaren worden als (zeer) zware menstruatiekrampen.
- Bloedstolsels of donkere afscheiding: tussen het bloedverlies kun je ook bloedstolsels tegenkomen. Dit is donkerder van kleur en heeft een geleiachtige structuur.
- Verlies van zwangerschapssymptomen: pijnlijke borsten, vermoeidheid, vaak moeten plassen – dit zijn allemaal zwangerschapssymptomen die verdwijnen bij een miskraam.
Afhankelijk van het stadium van je zwangerschap, zal een miskraam anders beleefd worden. In de volgende alinea’s gaan we hier dieper op in.
| Lees ook: Hulp na een miskraam is nodig |
Miskraam 4 weken
Een miskraam bij 4 weken voelt meestal als een lichte menstruatie, eventueel met lichte pijnlijke krampen. Sommige vrouwen voelen weinig van een miskraam bij 4 weken en komen erachter door wat bloedverlies. Andere vrouwen hebben meer pijn en kunnen last hebben van pijnscheuten en baarmoederkrampen.
Miskraam 6 weken
Week 6 van je zwangerschap is een belangrijke week voor de embryo die je bij je draagt. Van piepklein steeltje verandert het na 6 weken zwangerschap in een gebogen C, met gekruld staartje. Ook begint het hartje vanaf dit moment krachtiger te kloppen. Toch kan het in week 6 misgaan. Bij een miskraam bij 6 weken zijn het vruchtje en de vruchtzak nog erg klein: 0,5 tot 3 mm, vergelijkbaar met een sesamzaadje. Daarom herken je deze vaak niet.
Miskraam 8 weken
Bij 8 weken is het vruchtje nog steeds heel klein, zo’n 0,5 tot 1,5 cm om precies te zijn. Wanneer het vruchtje loslaat is het meestal roze van kleur. Het vruchtzakje ziet eruit als een met vocht gevuld blaasje. Omdat de zwangerschap nog zo pril is, kan je het vruchtje en de vruchtzak vaak moeilijk herkennen. De miskraam kan gepaard gaan met lichte tot hevige krampen en pijnscheuten.
Miskraam 10 weken
Hoe langer je in de zwangerschap onderweg bent, hoe heviger het samentrekken en de krampen. Dit zorgt er wel voor dat het vruchtje uit je lichaam verwijderd. Wanneer je bij 9 of 10 weken zwangerschap een miskraam krijgt, is het vruchtje ongeveer 3 cm groot. Soms herken je het vruchtje niet. Soms kun je wel al armen, benen, vingertjes en tenen herkennen. Ook kan je de vruchtzak zien. Dit is het met vocht gevulde blaasje waar het embryo in zat. Naast bloed, de vruchtzak en het vruchtje zelf kan je ook bloedstolsels verliezen. Deze zijn te herkennen als rode, gladde klonten bloed.
Hoe ziet het eruit?
Zoals je hierboven hebt kunnen lezen, ziet een miskraam er afhankelijk van het moment in de zwangerschap, anders uit. Het embryo dat door een miskraam tijdens de eerste termijn van de zwangerschap loslaat, is in de meeste gevallen roze van kleur. Het kan in het vruchtzakje verborgen zitten tussen stolsels. Dit zijn klonten bloed die lijken op drilpudding of gelatine. Vaak zijn ze helder rood en vrij stevig. In grootte kunnen ze variëren van heel klein tot vuistgroot. Het vruchtzakje is te herkennen als een piepklein ballonnetje dat is gevuld met helder vocht. Heel soms zie je een vruchtbeginsel (het embryo) of een foetus zitten. Dat hangt af van de zwangerschapsduur. Een embryo dat is afgestoten bij zes weken zwangerschap zal niet groter zijn dan een rijstkorrel. De kans dat je deze vindt tussen de stolsels en het weefsel is zeer klein.
Op welke leeftijd komt een miskraam voor?
Een miskraam kan op alle leeftijden voorkomen, maar de officiële statistieken laten zien dat een zwangerschap in een miskraam eindigt;
- Onder de 35 jaar: 1 op 10
- Tussen de 35 en 40 jaar: eindigt 1 op de 5-6
- Tussen de 40 en 45 jaar: 1 op 3
Zoals bekend neemt de kans op een zwangerschap toe naarmate de leeftijd omhoog gaat.
Miskraam komt niet op gang
Wat te doen als het vruchtje niet meer leeft, maar de miskraam maar niet op gang komt? Er zijn drie opties:
- Het spontane verloop afwachten. Meestal wordt de miskraam zelf in zijn geheel spontaan geboren, nadat je bloedverlies hebt gehad. Soms binnen een paar dagen, soms duurt het twee weken of langer.
- Een miskraam opwekken met medicijnen. Deze medicijnen, tabletten, krijg je in het ziekenhuis van een gynaecoloog. Deze mag je thuis in de vagina inbrengen. Je wacht daarna thuis af of de medicijnen werken en de miskraam op gang komt. Dit gebeurt meestal na 1 tot 2 dagen.
- Een curettage in het ziekenhuis. Dit is een ingreep die plaatsvindt in het ziekenhuis op een operatiekamer. De ingreep, onder algehele verdoving, duurt 5 à 10 minuten en is een dagopname, dus je bent op dezelfde dag weer thuis. De baarmoederholte wordt door een gynaecoloog met een dun slangetje leeggezogen of met een curette (soort lepeltje) schoongemaakt.
Een miskraam verwerken
Het is misschien wel een van de meest verdrietige periodes in je leven: een miskraam. Of je zelf de zwangerschap vroegtijdig afbreekt, of dat jouw baby het door omstandigheden niet gehaald heeft; het is intens verdrietig voor jezelf, je partner en je naasten. Mensen die het zelf nog nooit meegemaakt hebben, kunnen zich soms moeilijk in de situatie verplaatsen. Hoe ga je daarmee om? Hoe geef je jezelf voldoende tijd om te rouwen? Er zijn verschillende manieren waarop je een miskraam kunt verwerken. Weet ook dat er mogelijkheden zijn om professionele hulp in te schakelen.
| Lees ook: Mama Mind creëert een realistisch beeld rondom zwanger zijn en het ouderschap |
8 tips voor de verwerking van een miskraam
Hier volgen acht tips voor de verwerking van een miskraam. Niet alle tips zullen je aanspreken. Ga op je gevoel af en kies wat bij jou past.
- Praat erover! Met je partner, ouders, of vriendinnen. Delen is helen.
- Geef je emoties de ruimte door erover te schrijven. Je wordt overspoeld door emoties en door een dagboek bij te houden kun je het een plek geven en later nog eens teruglezen.
- Erken dat je een kindje hebt, maar dat het niet dit aardse leven heeft mogen ervaren. Maar geef dit kindje wel ruimte in je leven. Simpelweg door het te erkennen en ermee te communiceren. Hij/zij is er, alleen in een andere dimensie. Maar bijvoorbeeld ook door het te begraven en er al dan niet met je naasten afscheid van te nemen.
- Laat je kindje registreren. Hierbij maakt het niet uit hoe lang de zwangerschap geduurd heeft. Wanneer je dit laat doen, staat het op papier dat je kindje bestaan heeft.
- Selfcare is nu belangrijker dan ooit! Dit kun je op verschillende manieren toepassen; fysiek, energetisch en emotioneel. Leg jezelf in de watten.
- Energetisch reinigen: er heeft leven in jou plaatsgevonden. Als de miskraam heeft plaatsgevonden, is je baarmoeder op fysiek niveau leeg en opgeruimd. Energetisch mag er echter nog een reiniging plaatsvinden. Dit is mogelijk door middel van een energetische healing, een familieopstelling of door te werken met plantmedicijnen.
- Maak het tastbaar met een gedicht, kaartje, tattoo of ander aandenken.
- Zoek professionele hulp in de vorm van een miskraamcoach.
Wat doet een miskraamcoach?
Een miskraamcoach kan breed ondersteunen. Ze biedt psychische ondersteuning om om te gaan met het verdriet, daarnaast kan ze praktische zaken voor jou en je partner regelen. Het is net waar je behoefte aan hebt en hoe lang je hulp van een miskraam coach nodig hebt.
Gratis miskraambegeleiding
Mama Mind biedt kosteloos drie weken online miskraambegeleiding aan. Dit kun je hier aanvragen: Mama Mind – Vindjecoach.com
Opnieuw zwanger worden na een miskraam
Het is logisch dat je het misschien spannend vindt om na een miskraam opnieuw zwanger te worden. Inner Mama kan jou begeleiden tijdens de zwangerschap. Volg een cursus of workshop met betrekking tot ontspannen zwanger zijn, het maken van een geboorteplan en/of hypnobirthing. Vraag hier de gratis ademhalingsoefeningen aan voor tijdens je zwangerschap: Inner Mama – Vindjecoach.com
